„Demokracja zależy ostatecznie od aktywnego uczestnictwa wykształconych obywateli. Kształcenie na wszystkich poziomach odgrywa zatem kluczową rolę w rozwoju demokratycznej kultury. Oprócz uniwersalnych (przekrojowych) umiejętności aktywne uczestnictwo obywateli wymaga ogólnej wiedzy z różnych dziedzin, jak również kształtowania postaw i wartości demokratycznych oraz umiejętności krytycznego myślenia”[1] W takich odwołujących się do najwyższych wartości słowach europejski dokument wprowadza pożądane efekty kształcenia należące do jednego z trzech głównych obszarów kształcenia. W ramach tych kompetencji w dokumentach dotyczących Procesu Bolońskiego wymienia się także „rozwój osobowy (personalny)” jako ważny cel edukacji wyższej, który jednak nie zawsze jest właściwie rozpoznawany i realizowany przez uczelnie.
W polskich opracowaniach dotyczących tych dwóch aspektów kształcenia najsilniej akcentuje się wymiar etyczny jeśli chodzi o „rozwój osobowy” i rozumiany jako współdziałanie w grupie oraz kierowanie zespołem – „rozwój społeczny”.[2] To przesunięcie akcentów jest zrozumiałe zarówno ze względu na potrzeby państwa jak i społeczeństwa obywatelskiego z jednej strony oraz wyniki badań opinii pracodawców dotyczących obecnych absolwentów uczelni wyższych z drugiej. Do najbardziej deficytowych kompetencji pracodawcy najczęściej zaliczają: umiejętności organizacyjne i komunikacyjne, umiejętności pracy zespołowej, terminowość i odpowiedzialność oraz etykę pracy.
Wiedza oraz umiejętności z zakresu zachowań społecznych jak i z rozwojem własnej osobowości zostały wyróżnione w ramach Krajowego Systemu Kwalifikacji jako trzeci obszar kształcenia uczelni wyższej i przypisano im nazwę kompetencji społecznych. Za efekty w zdobywaniu powyższych umiejętności na uczelniach technicznych w głównej mierze są odpowiedzialne przedmioty humanistyczno-społeczne.
Studium Nauk Humanistycznych i Pedagogicznych odpowiada w sposób szczególny za kształcenie kompetencji humanistyczno-społecznych i proponuje szereg przedmiotów w ramach których oczekiwane przez społeczeństwo demokratyczne postawy i wartości mogą być kształtowane i utrwalane.
W ofercie Studium znajdują się przedmioty z zakresu:
dyscyplin filozoficznych, ze szczególnym uwzględnieniem etyki;
dyscyplin psychologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem psychologii społecznej;
dyscyplin socjologicznych i politologicznych ze szczególnym uwzględnim kompetencji w zakresie partycypacji obywatelskiej, politycznej i zawodowej;
pedagogiki i dydaktyki zawodu nauczyciela akademickiego oraz techniki i emisji głosu;
sztuk muzycznych.
[1] Ramowa struktura kwalifikacji Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, s.13, Warszawa 2005.
[2] Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego, s.142, Warszawa, 2010.
